რამდენიმე ,,ჩხაკ!” random-shots

დღეს მომინდა უბრალოდ ბოლო დროის  random shot-ები დამედო ბლოგზე. ისეთი სახით, როგორითაც გადავიღე.

1. აგურის სახლი. მე მაქვს აგურის სახლი სოფელში და იქიდან ჩანს მთები. იმ მთებიდან კი ჩემი სახლი არ ჩანს. მთები იმდენად შორსაა და ხედი იმდენად უცვლელია, რომ ხანდახან მგონია, უზარმაზარ პოსტერს ვუყურებ.  მეშლება ნერვები და ვბრუნდები ოთახში. სოფელში მხოლოდ ყავას ვსვამ.

2. კოსმონავტი ცაში. კოსმონავტი ხარ, თუ შენი გვარია გაგარინი, სულ ერთია, შოთა გქვია თუ იური.  მთავარია, გამბედაობა გეყოს და ეშმაკის ბორბალზე აძვრე ისე, რომ ცალ ხელში მეგაფონი გეჭიროს, მერე კი იქიდან კონკურსის გამარჯვებულები დაასახელო. რომ ჩამოხვალ, ხელი გეტკიება, შარვალი დასვრილი გექნება, მაგრამ გაიღიმებ და იტყვი: მერე რა, კოსმონავტი ცაში უნდა იყოს : )

პროვინციალიზმი ქართულ კრიტიკაში და დეისაძის სასამართლო პროცესი

ერეკლეს წიგნზე ძალიან ბევრი რამ ითქვა, თუმცა მე ერთი სტატიაც კი არ წამიკითხავს, სადაც ნორმალურადაა გაკრიტიკებული ეს კრებული. არადა რამდენი რამეა სათქმელი ლიტერატურული კუთხით, რა ადვილად შეიძლება ერეკლეს ლიტერატურული ხარვეზების დაჭერა და მსჯელობის განზოგადებაც. მოკლედ, ქართველმა კრიტიკოსებმა, თუ ისინი საერთოდ არსებობენ, მსუყე საკბილო გაუშვეს ხელიდან.

ერთ-ერთი პირველი გამოხმაურება კრებულზე ,,ტაბულაში” დაიბეჭდა. /ეს სტატია შეგიძლიათ იხილოთ აქ, თუ უკვე დამიმეგობრდით ფეისბუქზე/   ძალიან მომეწონა, დახვეწილი იყო, გონივრული, ინფორმაციასაც აწვდიდა მკითხველს.  ეს არ იყო რეცენზია, რა თქმა უნდა, ,,ტაბულას” ფორმატის გამო, თუმცა ჩემი აზრით, ამაზე უკეთესი არც არაფერი დაწერილა მას შემდეგ.

ამას მოჰყვა აზრები.გე-ზე  ლევან შატბერაშვილის სტატია. რომელსაც გამუდმებით მიციტირებდნენ და მიციტირებდნენ, ლინკი კი ყველგან გადმოჰქონდათ, სადაც კი კრებულის სათაურს დაინახავდნენ. არადა სტატია დილეტანტურად იყო დაწერილი და მე გავიფიქრე, რომ მსგავსი სტატიების განთავსება მკითხველის უპატიცემულობაა. ამაზე თვალს დავხუჭავდი, სტატიაში ტყუილები რომ არ მეპოვა.  თუ თქვენ ჯერ ამ პოსტში  განთავსებულ  პირველ ლინკს გაეცნობით, მერე კი _ მეორეს,  ტყუილების შემჩნევა არ გაგიჭირდებათ.

მამა, ერეკლე დეისაძის მოთხრობა

ეს ერთ-ერთი მოთხრობაა ,,საიდუმლო სირობიდან”.

მამა
მამაჩემი ყოველდღე უთენია დგება, ძველ რადიომიმღებს რთავს, ღია ფანჯრიდან ნისლიან ქუჩას აკვირდება და ფინჯან ჩაის სულმოუთქმელად ხვრეპს.
“ამჯერად ხელისუფლება დათმობაზე მიდის, ოპოზიცია კი უკან დახევას არ აპირებს,” – ღრიალებს რადიომიმღები.
მამას ეღიმება, თითქოს მოცარტის მეორმოცე სიმფონიას უსმენდეს და ესთეტიკური ორგაზმის ტყვე იყოს.
მაგიდაზე წინა დღის შავი პური და რამდენიმე ნაჭერი ყველი დევს.
– არ გშია? – მეკითხება ახალგაღვიძებულს.
– არა, – ვპასუხობ გულგრილად და თბილ საბანში ბოლომდე ვიმალები.
საწოლის თავზე დედა შავ-თეთრი ფოტოდან მიღიმის.
დაორთქლილ ფანჯარასთან, სადღაც ახლოს, შეციებული მტრედი ღუღუნებს.
“სპეცრაზმი ისევ მობილიზებულია, მოსახლეობა კი პანიკაშია… მათი რაოდენობა თანდათან მატულობს”.
მამა პურის ნატეხს ფშხვნის და მტრედებს აივნის ღია კარიდან მშვიდი იერით აპურებს.
“მაშინ, როცა ჩვენი ქვეყანა ნატო-ში შედის, დღევანდელი ვითარება სრულიად წარმოუდგენელია”, – არ ცხრება რადიომიმღები.
– ნატოში არა, ნაწყლში შევალთ, – ამბობს მამა და თავისთვის ხითხითებს.
90-ანებში მხედრიონელი იყო მამა…

,,საიდუმლო სირობა” და სირული ორშაბათი

ორშაბათები არ მიყვარს, თუმცა დღევანდელი ორშაბათი უფრო არ მიყვარს, ვიდრე ნებისმიერი სხვა.  დღეს ილია ჭავჭავაძის უნივერსიტეტთან გაიმართა აქცია, რომელიც თავისუფლად შეიძლება მივიჩნიოთ ბოლო დროის ყველაზე მნიშვნელოვან ,,კულტურულ” ღონისძიებად. მართლმადიდებელ მშობელთა კავშირის წევრები პოლიტიკოსებთან ერთად აპროტესტებდნენ ერეკლე დეისაძის წიგნს, ,,საიდუმლო სირობას”. აბა თუ მიხვდებით, რას მოითხოვდნენ ისინი?! ტირაჟის ამოღებას?_ არა. გამომცემლობისაგან ბოდიშის მოხდას?_ არა.  ახსნა-განმარტებას? არამც და არამც. ისინი მოითხოვდნენ ილია ჭავჭავაძის უნივერსიტეტის რექტორის, გიგი თევზაძის გადადგომას.

საინტერესოა, რა დააშავა გიგი თევზაძემ, რომელმაც ისიც კი არ იცოდა, რომ  ,,საიდუმლო სირობის” პრეზენტაცია ,,ლიგამუსში” უნდა გამართულიყო.  ამაზე ერთმნიშვნელოვანი პასუხი აქციის მონაწილეებსაც კი არ ექნებათ, მაგრამ დასაწყისისთვის გავარკვიოთ ის, რომ ლიტერატურა დღევანდელ მოვლენებთან არაფერ შუაშია. იმ ადამიანთა უმრავლესობას, ვინც მიტინგზე იყო შეკრებილი,  ისიც კი არ ეცოდინებოდა, რამდენი მოთხრობაა შესული წიგნში. მათ შეუძლებელია უყვარდეთ ლიტერატურა, რადგან კითხვა იმდენად ათავისუფლებს გონებას ჩარჩოებისაგან, რომ რწმენის მახინჯი ფორმებისათვის იქ ადგილი აღარ რჩება.

ენის როტაცია (?) = გამოხმაურება doin.ge-ს პოსტზე

დარწმუნებული ვარ, მოსმენილი გაქვთ, როგორ წუწუნებს ყველა: მოსწავლე, მასწავლებელი, მშობელი, ბებია, ბაბუა, სტუდენტი, ლექტორი, ბლოგერი (ჰაჰ) იმაზე, რომ ენა დაგვიბინძურდა. ძირითადად, წუწუნებენ სლენგის, ბარბარიზმების, კალკისა და სტილისტური ხარვეზების შესახებ. მაგრამ ენის გრამატიკა სულ ეს არაა. სთხოვეთ ენის ნორმების თავგამოდებულ დამცველებს, სულ პატარა სამსახური გაგიწიონ და დასვან მძიმეები ამ წინადადებაში:
ორი თვის შემდეგ ქალაქის მერმა მოქალაქეების თხოვნით მოედანზე პატარა აივნიანი სახლი ააშენა.
თქვენც დასვით და შედეგები კომენტარებში განვიხილოთ. მერე ერთად დავასკვნით, რომ თუ მაინცდამაინც ვითარების შეცვლა გვინდა, ზედაპირულ პრობლემებს კი არ უნდა გამოვეკიდოთ, არამედ სიღრმისეულად მივუდგეთ საკითხს: ვასწავლოთ გრამატიკა სკოლაში უკეთესად და ვისწავლოთ გრამატიკა სკოლაში უკეთესად. მივცეთ ფილოლოგებს ჟურნალისტური განათლება, ან მივცეთ ჟურნალისტებს ფილოლოგიური განათლება. დარწმუნებული ვარ, ამავე თემაზე უფროსებს რომ ველაპარაკებოდე, ვიღაც ნამდვილად მეტყოდა: გააუქმეს ენის პალატა და რაღა უნდა გავაკეთოთო. მაგრამ სინამდვილეში ენის პალატას არ შეუძლია, ადამიანებს მეტყველება და წერა ასწავლოს. არ ვხუმრობ: ბლოგებსაც კი მეტი ძალაუფლება აქვთ ამ მხრივ, ვიდრე რომელიმე სახელმწიფო დაწესებულებას. ინტერნეტ-სივრცეში ყველაფერი გამართულად რომ იწერებოდეს, ტელევიზიით მოსმენილი გაქვავებული ფორმები ვეღარ დაგვიბინძურებდა ნაწერს, საუბარს. მაგრამ ინტერნეტში ისე წერენ, როგორც ტელევიზიით ლაპარაკობენ და ამას ისე, უბრალოდ, არაფერი ეშველება.