არა-გამოყენებითი მათემატიკა

მგონი, მეათე კლასში ვიყავი, როცა პირველად გავიგე, რას ნიშნავს მეგობრობა გოგონებს შორის. ეს დაახლოებით ცოლის მოყვანასავითაა (მე რა ვიცი, როგორია ცოლის მოყვანა, მაგრამ მაინც). ანუ: თმობ პირად თავისუფლებას, გეგმებს სხვას უთანხმებ  და ყველაფერს ყვები, რისი მოყოლაც გინდა ან არ გინდა. გარდა ამისა, ვალდებული ხარ, დაქალს საიდუმლოებები გაუზიარო და მისი რჩევებიც გაითვალისწინო, შესვენებებზე  საპირფარეშოში გაჰყვე, დავალებები გადააწერინო და როცა ცუდად იქნება, თმაზე ეფერო..

ყველაფერი საზიარო უნდა გქონდეთ: ინტერესები, სკოლის მერხი, ტანსაცმელი და… იქნებ, ბიჭებიც? არა, ბიჭები_  არა. დაქალის ბიჭი ბიჭი არაა. ეს მეგობრობის წმინდა პრინციპია.

ეს პრინციპი მეც კარგად ვიცოდი, მაგრამ რადგან დაქალობის სიწმინდისა არ მჯეროდა და საერთოდაც,  იმ პერიოდში დოგმების მსხრევით ვიყავი გატაცებული, ჩემი თავისათვის არაფერი ამიკრძალავს.

ანკა ჩემი დაქალი იყო და ისეთივე სისწრაფით პოულობდა საინტერესო ბიჭებს, როგორითაც მე_ საინტერესო წიგნებს. თუმცა, ხანდახან ანკა ბიჭის გამოცვლას მანამდე ასწრებდა, სანამ მე წიგნის კითხვას დავასრულებდი. მაგალითად, სანამ მე  ,,მადამ ბოვარს” ვაგემოვნებდი, ანკამ ორი მეთერთმეტეკლასელი ბიჭის შეყვარება და გადაყვარება მოასწრო. სიმართლე რომ ვთქვათ, მას  ადამიანების ამოცნობის განსაკუთრებული ნიჭი არ ჰქონია, უბრალოდ, იმდენ ბიჭს ხვდებოდა ერთდროულად, რომ მათგან რომელიმე მაინც აღმოჩნდებოდა ხოლმე გამორჩეული. მე კი სკოლელი ბიჭები არ მაინტერესებდა, ქუჩის მუსიკოსებზე ვიყავი  შეყვარებული.

ანკა შავგვრემანი იყო და მშვენიერი ტაკო ჰქონდა, რასაც მის ცხვირზე ვერ ვიტყვით. აი, მე კიდევ მშვენიერი ცხვირი მქონდა და მაქვს, მაგრამ – ჩვეულებრივზე ჩვეულებრივი ტაკო. მიუხედავად ამისა, ერთსა და იმავე ბიჭებს მოვწონდით. მე დიდი სიამოვნებით ვუთმობდი ხოლმე ანკას ჩემს თაყვანისმცემლებს, თვითონ კი _ არა. მას ყველა აინტერესებდა. ინტერესდებოდა_ ეზასავებოდა, დღიურში ჩაჯღაბნიდა : ,,ფუ, გიომ ვაფშე არ იცის კოცნა” და ახალ მსხვერპლზე გადადიოდა.

ანკა მაგარი გოგო იყო.

სხვათა შორის, ლაშაც  მაგარი ბიჭი იყო. ჩვენს პარალელურში სწავლობდა. მეშვიდე კლასიდან დაწყებული_ მეთერთმეტე კლასით დამთავრებული, ყველა მასზე ლაპარაკობდა. გოგონებს უყვარდათ, ბიჭები_ ბაძავდნენ. რა ჰქონდა ამ ბიჭს ასეთი განსაკუთრებული ? 1) ჩვენს სკოლაში პირდაპირ ევროპიდან გადმობარგდა; 2)გახვრეტილი ყური;  3)  სკოლაში ყველაზე უკეთ იცოდა მათემატიკა. ეს უკანასკნელი ფაქტორი  ფიზიკა-მათემატიკურ სკოლაში სახუმარო ამბავი სულაც არ იყო (ჩვენი სკოლა ქართველი მათემატიკოსის, ანდრეა რაზმაძის სახელს ატარებდა).  გარდა ამისა, გარეგნობითაც არა უშავდა და გემოვნებით იცვამდა. მეტი რა სჭირდება ბიჭს, რომ გოგოები გადარიოს? არც არაფერი.

ანკას ლაშა ერთი ნახვით შეუყვარდა. ერთი ნახვითაც _ არა, მგონი. კიბეებზე რომ ჩარბოდა, მაშინ შეასწრო თვალი და იმწამსვე გადაწყვიტა, რომ ,,ეს ყურგახვრეტილი” მისი შეყვარებული უნდა გამხდარიყო. ბევრი იფიქრა თუ ცოტა, მე  მკითხა რჩევა. მე კი ყველაზე არარეალური  რამ ვურჩიე, რაც კი შეიძლება მერჩია:

მათემატიკა კარგად ისწავლე, მერე ოლიმპიადებზე ერთად ივლით და დაახლოვდებით-მეთქი.

ვეხუმრე, რა თქმა უნდა;  ანკა, როგორც კარგტაკოიან გოგონათა უმრავლესობა, ძალიან შტერი იყო, მათემატიკურ კლასში კი მხოლოდ იმიტომ  რჩებოდა, რომ მამამისი დირექტორის მეგობარი იყო. ანკა სიშტერეს დიდად არ განიცდიდა და ალბათ, რომ განეცადა, შტერიც აღარ იქნებოდა. სამაგიეროდ, ფრიად შეწუხებული იყო ჩემი წიგნებით გატაცების გამო:  შე საბრალო, ასე თუ გააგრძელე, არც ერთი ბიჭი არ შემოგხედავსო.

ლაშა სრულიად შემთხვევით გავიცანი. სკოლაში დიდხანს შემოვრჩი და ცარიელი საკლასო ოთახის პოვნა მინდოდა. ხოდა, პირველი სართულის ყველაზე განაპირა ოთახში დამხვდა. რომ მივხვდი, ოთახი დაკავებული იყო, კარის გამოხურვას ვაპირებდი, მაგრამ შემოდიო_ მითხრა და გამიღიმა.

დიდხანს ვისაუბრეთ. ძალიან მომხიბვლელი იყო. ვლაპარაკობდი და მახსენდებოდა, რატომ არ გამომივიდა აქამდე არც ერთ ბიჭთან ურთიერთობა. მე მათზე ჭკვიანი ვიყავი. აი, ანკა კი.. ხოდა, გადავწყვიტე, რადაც  უნდა დამჯდომოდა, ლაშასთვის სულელად მომეჩვენებინა თავი. მის ნათქვამ ყოველ სიტყვას აღფრთოვანებით ვხვდებოდი, გამუდმებით ვეკითხებოდი, ამდენი საიდან იცი-მეთქი და ვწუწუნებდი, რომ მე ვერასდროს დავიმახსოვრებდი ამდენ ფორმულასა და სახელს. ერთხელ კინაღამ სიცილი წამსკდა, როცა მოვიტყუე, ანდრეა რაზმაძე ჩვენი სკოლის პირველი დირექტორი მეგონა-მეთქი.

პირველი შეხვედრა იმით დასრულდა, რომ ჩემი ნომერი ჩაიწერა და დამპირდა, რომ რაღაცებს მასწავლიდა. მისივე სიტყვებით- აზრზე მომიყვანდა. კმაყოფილი იყო, რომ ასეთი შტერი ვიყავი და ჩემთან შედარებით ძალიან  ჭკვიანი ჩანდა.

ანკა კი მათემატიკის სწავლას სერიოზულად მიუდგა. თოფურიას წიგნებს სკოლაში დაათრევდა და მათემატიკის მასწავლებელს ტვინს უბურღავდა, ეს, ეს და ეს ამოცანები ვერ გავიგეო. შაბათ-კვირას  ჩემზე გადმოდიოდა, მამეცადინეო. რა ექნა, ძალიან უნდოდა, რომ ლაშა მოეხიბლა.

მე და ლაშა  გაკვეთილების შემდეგ ვხვდებოდით ერთმანეთს და ის მიხსნიდა ყველაზე მარტივ თეორემებს, მიყვებოდა წიგნებს, რომლებიც მე უკვე წაკითხული მქონდა და თან სულ უფრო და უფრო მეტად მოვწონდი. ნელ-ნელა ჩემთვის გაკვეთილების ჩატარება მობეზრდა და განმიცხადა: მეტი აღარ გვინდა, თორემ დაჭკვიანდები, მე კიდევ ჭკვიან გოგოებზე ალერგია მაქვსო. ძალიან კარგი. ეს ის იყო, რისი გაგონებაც მინდოდა. იმ დღეს პირველად ვაკოცე.

მეორე დღეს კი სკოლაში ერთად მივედით. გაკვეთილების დაწყებამდე დრო იყო, ამიტომაც კლასში შემომყვა.. იქ  ანკა იჯდა, თოფურიას ჩაჰკირკიტებდა. დაინახა, რომ ერთად შემოვედით და რატომღაც იფიქრა, რომ ლაშა მის გასაცნობად მოვიყვანე. ადგილიდან წამოხტა, ლაშას მიესალმა და მაშინვე ატლიკინდა: როგორ მიხარია, რომ როგორც იქნა, გნახე. მეც შენსავით ვგიჟდები მათემატიკაზეო.

მერე თოფურიას წიგნი მიაწოდა,  რომელიღაც ამოცანას დაადო თითი და სიამაყით განუცხადა: ესღა დამრჩა და მეშვიდე თავს ვამთავრებო..

ლაშას წიგნი არ გამოურთმევია, ირონიულად ჩაიღიმა და ანკას უთხრა: ასე თუ გააგრძელე, არც ერთი ბიჭი არ შემოგხედავსო.

ზარი დაირეკა.. ლაშამ ტუჩებში მაკოცა, შესვენებაზე გნახავო, მითხრა და გავიდა.

ანკა დაჯდა. წინ გადაშლილი თოფურია ედო. სახეზე  სისასტიკე და სასოწარკვეთილება ეხატა და ეცვა მაისური, რომელიც ჩემგან წინა დღეს ითხოვა. ალბათ, აღარ დამიბრუნებდა.

პ.ს. იცით,  რითი განსხვავდება ჭკვიანი გოგო სულელისაგან? ჭკვიანს ნებისმიერ დროს შეუძლია თავის მოსულელება, აი, სულელს კი..